Weblog burgemeester Veenstra van De Fryske Marren: Een bijzonder azc

Algemeen
Foto Gewoan Dwaan / Douwe Bijlsma
Foto Gewoan Dwaan / Douwe Bijlsma

DFM - In zijn weblog schrijft burgemeester Fred Veenstra deze keer over het AZC in Balk.

Onderstaand de weblog:

En weer is er nieuws over het azc in Balk. Opnieuw ligt er de vraag of dit centrum langer open mag blijven. Ik denk dat er in ons land geen asielzoekerscentrum is te vinden met zo’n bijzondere ‘historie’ als dat in Balk. Er is in de afgelopen vijf jaar heel veel gebeurd. Ook de aanloop, in 2014-2015 was al bijzonder.

Na de stormachtige discussie over een azc in Rijs is er gekozen voor een locatieonderzoek waarbij het terrein aan de Wikelerdyk in Balk als beste plek naar voren kwam. Daar is uiteindelijk het azc in september 2016 geopend. Ik kan me nog goed herinneren dat ik de eerste groep bewoners welkom mocht heten. Met oranjekoek.
Destijds werden er nieuwe azc’s geopend om meer capaciteit voor de opvang van asielzoekers te hebben. Want was er in 2015 geen sprake van een zo grote instroom dat overal sporthallen en dergelijke voor de opvang moesten worden ingezet? Dat wilden we niet meer, vandaar de nieuwe azc’s. In Balk werd een contract voor vijf jaar gesloten.

Maar in 2018 was de situatie weer helemaal anders. Veel minder asielzoekers. Het centrum in Balk kon weer gesloten worden. Ook het afscheidsfeest kan ik me nog goed herinneren. Maar, slechts even later kwam de vraag of het centrum weer in gebruik kon worden genomen. In de wereld was er opnieuw sprake van grote vluchtelingenstromen. We besloten positief te reageren op dit verzoek. Het contract liep immers tot 2021. En zodoende kon het azc in Balk in het voorjaar van 2019 weer in gebruik worden genomen.

Het contract dat we in 2016 sloten bepaalde dat het azc deze maand ontruimd zou moeten zijn waarna de afbraak zou volgen. Hoewel het COA, het overheidsorgaan dat over de azc’s gaat, in het voorjaar vroeg om het contract nog te mogen verlengen, heeft de gemeenteraad daar toen niet mee ingestemd. Vanwege de overeenkomst die na vijf jaar zou stoppen, vanwege het draagvlakonderzoek in Balk dat geen onverdeelde meerderheid voor verlenging liet zien, en vanwege de algemene politieke situatie. Het COA was immers bezig met nieuwe azc’s elders in het land terwijl onze provincie ook zonder het azc in Balk al voldeed aan de landelijke verdeling van de opvang.

In enkele maanden is de situatie weer compleet veranderd. Er is sprake van een veel grotere instroom van asielzoekers, wel 1000 per week. Uit Afghanistan, maar ook uit Libanon, Wit-Rusland en Turkije. Doordat over de hele wereld de coronaregels vervallen is er weer meer sprake van instroom door gezinshereniging.
En in ons land speelt de woningnood. Veel asielzoekers die in ons land mogen blijven kunnen geen woning krijgen en blijven noodgedwongen in de opvang.

We moeten nu constateren dat het COA er niet in is geslaagd om op tijd nieuwe azc’s gereed te krijgen. Vooral niet in die delen van het land waar er al niet zoveel zijn. Wat dat betreft doet het Noorden het beter. Dit alles leidt ertoe dat mensen net als in 2015, in tenten en grote hallen worden opgevangen. Dat is geen oplossing voor een langere periode, zeker niet nu we richting de winterperiode gaan.

Vanuit dat gezichtspunt is de vraag van het COA om langer in Balk te mogen blijven een logische. Als gemeentebestuur, college en gemeenteraad, zullen we proberen zo snel mogelijk op de vraag van het COA te reageren. Daarbij spelen de humanitaire argumenten een rol, maar ook juridische. Het is immers nog maar enkele weken geleden dat de rechtbank vond dat de vergunning die er voor het huidige azc is, niet in orde is. Daar moeten we rekening mee houden bij de nieuwe afweging.

Daarnaast spelen natuurlijk ook de belangen van de omwonenden en de inwoners van Balk een grote rol. Ik hoop dat we goede gesprekken kunnen voeren over de vraag die er nu ligt. En ik hoop ook dat het besluit dat zal worden genomen op een groot draagvlak zal mogen rekenen.

Weblog burgemeester Fred Veenstra.