Ingezonden: Vossen bedreigen weidevogelstand

Via een petitie roept Vogelbescherming Nederland ‘de nieuwe regering op het Aanvalsplan Grutto op te nemen in het regeerakkoord en de weidevogels te redden !’. Op het moment van schrijven van dit stukje zijn er al ruim 71.000 handtekeningen gezet via www.vogelbescherming.nl/petitie-aanvalsplan-grutto/ Een ‘boppeslach’, laat dat vooral zo doorgaan. Maar deze e-mail gaat daar niet over.

[youtube url=’https://www.youtube.com/embed/QDryCTh7HU0’]

Als alleen een handtekening zetten al de weidevogels zou beschermen, dan had ik persoonlijk l0 Parker-pennen gebracht (zijn die er nog?) aan iedere inwoner binnen ons BFVW rayon Sint Johannesga-Rotsterhaule e.o. Al een aantal weken zijn de kieviten aan het leggen, en de grutto’s nu ook net. Onze vogelwacht (Sintjohannesga, Rotsterhaule, Ouwsterhaule, Rohel, Rotstergaast) had een nek-aan-nek-race met Terschelling voor wat het aantal registraties van de hoofdsoorten kievit, grutto, scholekster en tureluur betreft. Intussen zitten we ergens rond de vijfde of zevende plaats. Nog uitstekend trouwens, ik ben trots op onze vrijwilligers!

Waar we wel in de top 3 meelopen is het lijstje van ‘Wacht-totalen hoofdsoorten verloren of gepredeerd’ ... en daar zijn wij absoluut NIET trots op! In de verschillende appgroepen zien we veel alarmerende berichten over het niet (goed) aanpakken van de predatieproblemen in de provincie (dus niet alleen in ons wachtgebied). Is er een visie vanuit de provincie die gericht is op het aanpakken van predatie? Kun je enerzijds zeggen dat boeren hun land niet op mogen als het niet gecontroleerd is (hen wijzen op de zorgplicht), en anderzijds de predatie niet (voldoende) aanpakken? Bij vele veldmensen is de moed al in de laarzen gezakt. Het kan niet de bedoeling zijn dat wij deze zeer belangrijke mensen verliezen omdat provinciebreed de predatie niet beter wordt aangepakt.

We hebben een ploeg nazorgers die meerdere dagen per week zich 110 % inzet. Vroeg in de ochtend, of vlak na het middaguur of na het bakje thee of vanuit het werk nog even je bouw- of weilanden in. De laarzen aan en de stokken in de hand. Sinds kort de zakdoek ook maar mee, want de tranen schieten je in de ogen als je ziet wat er nu weer aan schade is aangericht.

Velen denken: het zal de marter zijn, maar dat is momenteel niet meer zo. In 2019 zijn wij begonnen met het monitoren van weidevogelnesten via camera’s om te zien in welke mate marters de nesten leegroofden. Het jaar 2019 was een topjaar voor muizen waardoor we weinig last hadden van predatie door steenmarters. Om toch een goed beeld te krijgen is het onderzoek doorgevoerd in 2020. De muizenstand was ingestort en de predatoren gingen massaal over op de eieren en nesten. In totaal hebben wij 54 nesten gevolgd met 10 camera’s. Verreweg de meest gevolgde nesten waren van de kievit. De resultaten waren vernietigend... te vinden in de bijlage. Het ergste was aan de Bangmawei: 42 kievitsnesten gevolgd ? 27 x de steenmarter; 9 x de wezel; 6 x de vos.. erg bedroevend.

Maar ironisch: weer goed genoeg dat we in 2021 kunnen deelnemen aan een proef voor het vangen van marters! We hebben er dit jaar al zo’’n 15 gevangen. 15 marters die niet ‘ons’ nesten kunnen leegvreten. Nou, dan is het klaar zou je zeggen als je dat vergelijkt met de cijfers hierboven. Niets is minder waar... de muizenstand is weer beroerd, de ganzen nog niet in de aantallen die wij gewend zijn (de boeren zijn verheugd) maar we hebben een nieuwe angstgegner: vossen hebben het gemunt op onze eieren en kuikens.

In onze groepsapp komt de ene na de andere foto voorbij van lege nesten waar eerder nog een twake, trijke, broedsje, of zelfs een fyfke in lag. Keurig geregistreerd bij de BFVW. Maar dan... lege nesten, leeggegeten eieren, en hier en daar een verzameling kootjes en veren van wat eerder een vogel was geweest. Naast de BFVW camera’s die we al hebben, hebben enkele nazorgers op eigen kosten een camera op een Chinese website gekocht, en ook die leggen de vos vast (bijlage).

Voorgaande jaren konden wij het probleem van vossen wel aan: in 2016 mochten jagers weer met een lichtbak op de vossen jagen. In dat jaar al zei jager Sape Dijkstra, voorzitter van de Wildbeheerseenheid Het Buitenveld: ‘Het is één minuut voor twaalf, misschien wel één minuut over twaalf voor de weidevogels.’ Dan is het nu al 10 over twaalf. We hebben te maken met het coronavirus. Er geldt vanaf januari een avondklok. Dat zou de 21e aflopen (dat is al te laat) maar nu pas de 28e... of dan nog later? Het is té laat.

Zoveel tijd, energie en moeite gestoken om de afgelopen jaren de vos onder controle te krijgen... is dat allemaal voor jan met de korte achternaam geweest? Dus, om nog een beetje te redden: zo snel mogelijk met lichtbakken op de vossen jagen, doorgaan met de marters vangen en daarnaast natuurlijk ook Poes in de mand-actie en volop in de pen voor het Aanvalsplan Grutto!

Namens de vogelwacht Sint Johannesga - Rotsterhaule e.o.,
Jochum Meester (voorzitter)