Face to Face / Piet Siemonsma uit Balk: “er is nog zoveel leuks in het leven”

BALK - Jarenlang stond Piet Siemonsma rond half zes op om te gaan werken. Als eigenaar van een supermarkt, echtgenoot, vader van vier jongens en als dorpsman betrokken bij veel activiteiten in en rond Balk, was hij van de vroege ochtend tot de late avond in de weer. “Het stond hier nooit stil”, blikt hij terug met een glimlach. Nu Piet begin dit jaar de leiding van zijn supermarkt overdroeg aan zoon Arend gaat dit veranderen, al is van een lege agenda nog geen sprake. “Maar ik heb mijn vrouw meer tijd samen beloofd. Dat moet lukken.”

In het mooie herenhuis met de glas-in-lood ramen, originele paneeldeuren, en zwart-witte tegels in de hal, gesitueerd pal naast de supermarkt vertelt Piet zijn verhaal: “Ik heb het altijd bijzonder gevonden om met klanten en medewerkers te werken. Die dynamiek zorgde ervoor dat elke dag anders was.” Het zijn precies deze woorden die de betrokkenheid van Piet Siemonsma bij zijn werk én de mensen om hem heen prachtig weergeven.

Terug in de tijd|
Het begon allemaal in 1929. Pake Jelle had een winkel in levensmiddelen aan De Luts in het centrum van Balk. Na de oorlog kwam Adrie, de vader van Piet ook bij de zaak. De supermarkt groeide door en merkte dat er concurrentie van de steden was. “Heit vond dat hij met de tijd mee moest anders zou de winkel het onderspit delven”, vertelt Piet. “Door de tijd veranderde de naam van de supermarkt van Vivo, MikroMarkt naar C1000 en nu staat de naam Plus op de gevel.”

Nieuwe locatie
Zelf rondde hij de havo af en deed de levensmiddelenopleiding in Driebergen voordat hij besloot met zijn vader samen te gaan werken. “In het centrum van Balk was expansie niet mogelijk”, vertelt hij. “Toen we hoorden dat Max Wagenaar ging stoppen met boeren, hebben heit en ik in 1984 zijn boerderij gekocht. Het was een prima locatie voor onze winkel. In december 1986 openden wij hier onze eerste supermarkt, de C1000. Ik ging in opleiding bij Schuitema en deed ervaring op bij Geert van der Linde, eigenaar van de C1000 in Heerenveen. Ik heb daar ruim een jaar gewerkt, ben daar ook bedrijfsleider geweest en heb er veel geleerd.”

Gezin
In 1988 trouwde hij met Henneke. Ze kochten het huis naast de supermarkt en wonen hier inmiddels al weer 33 jaar. “Buurmans grond is maar één keer te koop,” stelt Piet. “Vanaf dat moment woonden we vlakbij de winkel. Voordat we kinderen kregen, werkte Henneke mee. Toen onze vier jongens klein waren, was ze veel thuis. Als ik onze woonkamer binnenstapte, besefte ik wel dat het met vier kinderen in huis nog drukker kon zijn, dan het werken in de supermarkt. Toen de jongste naar de basisschool ging, is Henneke weer meer mee gaan werken. Het voordeel van het hebben van een druk leven, is dat de tijd die je samen vrij bent, heel intensief wordt beleefd. Ook nu nog. We hebben in onze tuin een veranda met een kacheltje. Het is heel ontspannend om daar te zitten met een biertje. Als ik een berichtje verstuur dat de kachel aangaat, schuiven er vaak al snel gezinsleden aan.”

Veranderingen
In al die jaren dat de familie Siemonsma een eigen winkel in levensmiddelen had, was het zaak goed in te spelen op alle veranderingen die zich aandienden. “In de tijd van pake en heit had elke kruidenier zijn eigen klantenkring, gebaseerd op geloofsovertuiging. Wij waren rooms en mensen die naar dezelfde kerk gingen kochten bij ons”, vertelt Piet. “Er waren op dat moment maar liefst dertien kruidenierswinkels in Balk. Heit ging op de fiets naar de klanten buiten het dorp. Daar haalde hij de bestelboekjes op waarna later de gevraagde boodschappen met de transportfiets bij de mensen werden gebracht. Het bezorgen van de boodschappen was in die tijd een heel belangrijk onderdeel van de winkel. Begin jaren 80 kwamen er meer auto’s. Mensen namen zelf hun boodschappen mee naar huis. Toen was het zaak om voldoende parkeergelegenheid te hebben.”

Internet
Na de komst van internet werd alles compleet anders. “Werkelijk alles werd geautomatiseerd”, blikt Piet terug. “Producten hebben nu codes en de prijzen worden gescand bij de kassa’s. De automatisering gaat zo snel. Het brengt voordelen met zich mee. We hebben nu veel beter zicht op voorraden en omzet. De computer weet wat er besteld moet worden. Klanten hebben een scanner in de hand en rekenen zelf af. Toch zie ik ook een herhaling van zetten. De servicevraag van vroeger is er nog steeds al wordt deze nu anders uitgevoerd. De klanten bestellen de boodschappen online achter hun eigen computerscherm en het busje van de supermarkt brengt alles bij hen thuis. We zijn in deze tijd wel heel afhankelijk geworden van het internet. Wanneer er storingen zijn, moeten deze niet te lang duren.”

Alles altijd verkrijgbaar
In de coronatijd was er geen broccoli. Piet werd erop aangesproken dat hij deze groente moest bestellen. “Natuurlijk wilde ik dat doen, maar er kwam niets, want alle transport lag stil”, verduidelijkt hij. “Pas toen kwamen veel klanten er achter dat deze groente uit Marokko komt en de boontjes uit Egypte. We zijn er helemaal aan gewend dat we zeven dagen per week eten kunnen kopen en dat alles vrijwel altijd verkrijgbaar is. Vroeger at je sla in de zomer. Nu is sla het hele jaar door te verkrijgen. Dat geldt voor meer groenten. Dat besef je vaak niet meer. Onze supermarkt werkt goed samen met de lagere scholen in Balk. Als de kinderen bij ons in de winkel komen voor een rondleiding, kunnen we veel van dit soort zaken uitleggen. Vaak is dat voor veel van hen echt een eyeopener.”

Verandering van koopgedrag
Het koopgedrag van de consumenten is door de jaren heen enorm veranderd. “Mensen hebben een grote keuze om te shoppen, dat gaat maar door. Ik dacht dat de drukte wel zou verschuiven. Als we op zondag open gaan, zal het op andere momenten wel minder druk worden. Maar dat bleek helemaal niet zo te zijn. Op zondag worden er andere producten gekocht dan door de week. Gebak, lekkere koeken of andere lekkernijen voor onverwachts bezoek, kant-en-klaar maaltijden en pizza’s, dat soort producten wordt op zondag het meest omgezet. Ook een grote verandering is dat bijna iedereen, ik schat zo’n 95% van de mensen, de boodschappen afrekent met de pin en niet meer met contant geld.”

Overdracht
Een supermarkt leiden is een hectisch bestaan. Zeven dagen per week gaat de eerste medewerker rond vijf uur naar binnen en de laatste sluit om ongeveer tien uur de winkel af. Het gaat continu door. Voor Piet is dat nu verleden tijd. Zoon Arend neemt de taken van zijn vader over. “Ik vind het fantastisch dat Arend mij opvolgt”, zegt Piet. “Hij heeft al zeven jaar meegewerkt. Daarvoor heeft hij een hogere beroeps opleiding afgerond en deed hij, net als ik, werkervaring op bij de C1000 in Heerenveen. Vanaf het moment dat wij voor de Plus- formule kozen, werkte hij in Balk en volgde hij de PLUS-ondernemersopleiding. Vanaf 1 januari van dit jaar is Arend de volledige eigenaar van de Plus supermarkt. Ik speel geen actieve rol meer in de winkel. Even met mij sparren is natuurlijk altijd mogelijk en tot en met deze zomer is er nog veel te regelen met betrekking tot de volledige overdracht maar verder is het klaar. Op naar een nieuwe tijd.”

De nieuwe tijd
Voorlopig kent de agenda van Piet Siemonsma nog geen lege bladzijden. “Ik zing bij twee koren. Eén keer in de week staat de repetitie voor het themakoor van de kerk op het programma. Om de zaterdag zing ik met het Projectkoor Folsgare. Ik speelde ook trompet bij Concordia en de Snippefangers, maar dit was lastig te combineren met mijn werk. Tijdens feestdagen, wanneer de optredens zijn, is het juist in een supermarkt heel druk.” Naast zijn muzikale hobby’s is Piet op dit moment nog actief bij twee ondernemingsverenigingen. “Tot en met eind maart ben ik voorzitter van de WHI in Balk”, zo laat hij weten. “Dan heb ik dat vijftien jaar gedaan en stop ik ermee. Ik blijf lid van de ondernemersvereniging Gaasterland.”

Honderd procent
“Als ik me ergens voor geef, dan ga ik er honderd procent voor. Dat was altijd zo en dat is nu nog zo”, besluit Piet. “Al heb ik mijn vrouw beloofd dat we nu meer tijd samen hebben. Met een boot en een camper moet dat goed komen. Daarbij ben ik inmiddels pake van vijf kleinkinderen, vier jongens en een meisje. Vanzelfsprekend is dat ook genieten. En… we hebben een andere woning gekocht, een oude boerderij die gerestaureerd gaat worden. Dat zal de komende tijd veel aandacht van ons vragen. Er is nog zoveel leuks in het leven.”